Grab pospolity, (Carpinus betulus L.)  grab zwyczajny

Rodzina: leszczynowate

Opis ogólny

Drzewo dorastające do 20-25 m wysokości i 60 cm pierśnicy. Charakteryzuje się powolnym wzrostem. Kora jest gładka, popielata, z podłużnymi jaśniejszymi pasami.

Zasięg naturalny

Grab pospolity występuje od środkowej części Europy po Kaukaz oraz w Azji Mniejszej. W Polsce jest pospolitym drzewem na niżu, choć spotykany jest na terenie całego kraju. Górna granica występowania to 600 m n.p.m.

Liście

Liście osiągają długość do 12 cm. Są eliptyczne lub wąskojajowate, lekko zaostrzone, zaokrąglone u nasady, z podwójnie piłkowanym brzegiem. Suche liście pozostają na drzewie nierzadko do wiosny.

Kwiaty

Kwitnie pod koniec kwietnia lub w początku maja, po rozwinięciu się liści.

Zapylanie 

Grab jest  rośliną wiatropylną.

Owoce

Owocem grabu jest płaski, podłużnie żeberkowany, orzeszek długości ok. 0,5 cm, o zdrewniałej owocni, posiadający trójklapowe skrzydełko spełniające rolę aparatu lotnego. Owoce, zebrane w owocostany w postaci luźno zwisających kiści, dojrzewają w październiku i częściowo opadają, a częściowo pozostają na drzewach przez zimę.

Cechy użytkowe/zastosowanie

Drewno grabu (grabina) charakteryzuje się dużą twardością, gęstością i wytrzymałością. Jest najtwardszym ze wszystkich rodzimych drzew w Polsce. Z tego względu jest czasami nazywane „żelaznym drewnem”. Właściwości mechaniczne wykluczają grabinę z wielu zastosowań w budownictwie i przemyśle stolarskim. Jest wykorzystywana głównie jako wysokokaloryczny opał.

Ciekawostka

Orzeszki grabowe są przysmakiem licznych gatunków ptaków (kowalik, grubodziób) oraz gryzoni (wiewiórka, popielica szara, myszarka leśna).

Grab jest drzewem obligatoryjnie mikoryzowym, co oznacza, że nie może prawidłowo się rozwijać bez obecności odpowiednich grzybów wchodzących w kontakt z jego systemem korzeniowym. Grzybami mikoryzowymi grabu są pospolite grzyby kapeluszowe: muchomory, gąski, mleczaje itp.

Regularnie ścinane gałęzie grabowe służyły w przeszłości za paszę (liściarkę) dla bydła.

W tradycyjnej medycynie stosowano grab jako środek leczniczy na przemęczenie i wyczerpanie.

Do góry