Wiąz pospolity, (Ulmus minor Mill.), wiąz polny

Rodzina: wiązowate

Opis ogólny

Jeden z trzech (obok szypułkowego i górskiego) rodzimych gatunków wiązu w Polsce. Wbrew potocznej nazwie „wiąz pospolity”, jest gatunkiem mniej rozpowszechnionym niż wiązy szypułkowy i górski.

Wiąz polny jest okazałym (do wysokości 30 m i pierśnicy 1,5 m) drzewem liściastym o grubym pniu i luźnej, wysoko wysklepionej koronie z długimi i cienkimi, często zwisającymi gałązkami. Jest drzewem o średniej długości życia, dość wolno rosnące. Osiąga wiek 200-300 lat.

Zasięg naturalny

Rodzime obszary jego występowania to Europa, Azja Zachodnia i Kaukaz, Afryka Północna (Algieria, Maroko, Tunezja) oraz Wyspy Kanaryjskie.

Liście

Liście wiązu zazwyczaj są podłużne, eliptyczne, o długości do 10 cm z wydłużonym wierzchołkiem.  Jesienią zostają długo zielone, z czasem żółkną i opadają.

Kwiaty

Wiąz pospolity jest rośliną jednopienną. Oznacza to, że na jednej roślinie występują kwiaty żeńskie i męskie. Kwiaty ukazują się w marcu, jeszcze przed rozwojem liści.

Zapylanie 

Wiąz pospolity jest rośliną wiatropylną.

Owoce

Owoc wiązu pospolitego przybiera formę jajowatego bądź eliptycznego, nieorzęsionego skrzydlaka.

Cechy użytkowe/zastosowanie

Drewno wiązu pospolitego jest cenniejsze niż drewno wiązu górskiego lub szypułkowego ze względu na większą wytrzymałość i odporność na zgniatanie i gnicie. W przeszłości drewno wiązu wykorzystywano do produkcji części karabinów i podwodnych elementów konstrukcji.

Ciekawostka

Holenderska choroba wiązów (naczyniowa chorobą wiązów, grafioza) jest bardzo niebezpieczną chorobą tych drzew. Wywołują ją grzyby workowce: Ophiostoma ulmi oraz Ophiostoma novoulmi. Choroba zdziesiątkowała europejską i północnoamerykańską  populację wiązów, objawia się zamieraniem gałęzi, a następnie całych osobników. Choroba roznoszona jest przez korniki: ogłodka wiązowca (Scolytus scolytus) i ogłodka wielorzędowego (Scolytus multistriatus). Może przebiegać bardzo szybko i w ciągu dwóch lat doprowadzić do obumarcia drzewa. Niestety, wiąz polny jest bardziej podatny na grafiozę niż pozostałe 2 gatunki.

Do góry